Uważaj na oszustwa i fałszywe oferty pracy!

Oszuści coraz częściej wykorzystują platformy internetowe do publikowania fałszywych ogłoszeń o pracę, by wyłudzić dane osobowe, a także pieniądze.

Jak odróżnić rzetelną ofertę od fałszywej i uchronić się przed niebezpieczeństwem?

Fałszywe oferty pracy to ogłoszenia podszywające się pod prawdziwe propozycje zatrudnienia, mające na celu wprowadzenie kandydata w błąd. Ich celem zazwyczaj jest:

• Zbieranie danych osobowych: Oszuści pozyskują wrażliwe informacje, takie jak numer PESEL, adres zamieszkania czy dane bankowe — ale przede wszystkim wszystkie te, które podlegają RODO, by następnie wykorzystać je do celów przestępczych, np. kradzieży tożsamości.
• Wyłudzanie pieniędzy: Kandydaci proszeni są o wpłatę zaliczki za szkolenie, materiały lub inne rzekome koszty związane z rekrutacją. Po otrzymaniu pieniędzy oszuści znikają bez śladu.
• Sprzedaż danych osobowych: Fałszywe oferty służą także do rozsyłania danych osobowych innym firmom, które potrzebują dużej bazy kontaktów.

1. Zwróć uwagę na szczegóły oferty: 

• Nazwa stanowiska i opis obowiązków: Upewnij się, że tytuł ogłoszenia jasno określa stanowisko, o które aplikujesz. Opis obowiązków powinien być szczegółowy i spójny z Twoimi kwalifikacjami i doświadczeniem. Oferty, które obiecują “łatwe pieniądze” za niewiele pracy, powinny wzbudzić w Tobie niepokój. 
• Wynagrodzenie: Oszuści często kuszą kandydatów nierealnie wysokimi zarobkami. Porównaj proponowaną kwotę ze średnimi stawkami dla danego stanowiska w Twojej okolicy.
• Dane firmy: Dokładnie sprawdź nazwę i dane kontaktowe firmy. Wpisz je w wyszukiwarkę i przeczytaj opinie innych pracowników. Zwróć uwagę na stronę internetową firmy — czy wygląda profesjonalnie i zawiera rzetelne informacje?
• Forma kontaktu: Uważaj na oferty, które nakazują kontakt za pomocą prywatnych wiadomości lub komunikatorów internetowych. Profesjonalne firmy zazwyczaj korzystają z oficjalnych kanałów rekrutacyjnych, takich jak strona internetowa czy firmowy adres e-mail. 

2. Bądź ostrożny, gdy:

• Ogłoszenie wydaje się zbyt piękne, aby było prawdziwe: Pamiętaj, że oszuści grają na Twoich emocjach i chęci szybkiego znalezienia dobrej pracy. Nie daj się ponieść obietnicom łatwych zarobków, braku wymagań i błyskawicznego awansu.
• Firma żąda od Ciebie poufnych danych: Nigdy nie podawaj potencjalnemu pracodawcy numeru PESEL, danych bankowych, czy skanów dokumentów tożsamości na etapie rekrutacji. Uczciwa firma poprosi o te informacje dopiero przy podpisywaniu umowy.
• Musisz zapłacić za “szkolenie” lub “opłaty rekrutacyjne”: Pamiętaj, że to pracodawca, a nie kandydat, ponosi koszty rekrutacji. Nie płać za udział w procesie rekrutacyjnym — to kolejny sygnał, że możesz mieć do czynienia z oszustem.

3. Sprawdź reputację firmy

Zanim wyślesz CV, poświęć czas na research. Sprawdź, czy firma jest zarejestrowana w KRS-ie i czy nie widnieje na listach ostrzegawczych Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. 

4. Dbaj o bezpieczeństwo:

• Nigdy nie klikaj w podejrzane linki ani nie otwieraj załączników w wiadomościach od nieznanych nadawców. Mogą one zawierać złośliwe oprogramowanie, które ma na celu wykradzenie Twoich danych.  
• Stosuj silne hasła do swoich kont internetowych i regularnie je zmieniaj.
• Nie instaluj oprogramowania na swoim urządzeniu z niesprawdzonych źródeł.

• Nie kontynuuj kontaktu z firmą: Zerwij wszelkie kontakty z rzekomym pracodawcą. Nie odpowiadaj na wiadomości, nie dzwoń i nie wysyłaj kolejnych dokumentów. 
• Zgłoś oszustwo: Poinformuj o sprawie odpowiednie organy, takie jak:
  • Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów: https://uokik.gov.pl/jak-zglosic-naruszenie 
  • Cybercrime.gov.pl: https://www.gov.pl/web/cyfryzacja/cyberprzestepczosc 
  • Portal ostrzegawczy UODO: https://uodo.gov.pl/pl/492/2278 
• Zmień hasła: Jeśli w kontaktach z oszustem podałeś swoje dane logowania do kont internetowych, natychmiast zmień hasła.
• Zabezpiecz komputer: Przeskanuj swoje urządzenie programem antywirusowym i usuń wszelkie podejrzane pliki lub oprogramowanie. 
• Zablokuj kartę: Jeśli oszust uzyskał dane Twojej karty płatniczej, skontaktuj się z bankiem i zablokuj kartę. 
• Zachowaj dowody: Zrób kopie e-maili, wiadomości, ogłoszeń i wszelkich innych dokumentów, które mogą mieć związek z oszustwem.

Pamiętaj, że zgłaszanie oszustw jest niezwykle ważne. Pozwala to na ostrzeżenie innych osób i utrudnia oszustom działanie. Dbając o swoją czujność i przestrzegając opisanych wyżej zasad, możesz znacznie zminimalizować ryzyko padnięcia ofiarą oszustwa związanego z fałszywą ofertą pracy. 

Twoje bezpieczeństwo i dane osobowe są najważniejsze!