Trzy lata temu miliony pracujących w biurach, z dnia na dzień, przeszło na pracę zdalną. Wydawało się wtedy, że to rozwiązanie tymczasowe. Dziś wiemy, że elastyczność miejsca i czasu pracy stały się nowym standardem i nic nie wskazuje na to, byśmy w najbliższym czasie mieli powrócić do dawnego modelu zatrudnienia.
Jak rzeczywiście pracuje się na home office i czy każdy nadaje się do takiego trybu pracy?
Zmiany = nowe wyzwania
Każda zmiana, nawet ta na lepsze, pociąga za sobą nowe wyzwania. Dość szybko poradziliśmy sobie z wypracowaniem odpowiednich rozwiązań technologicznych, ale co z mentalnym przystosowaniem się do nowych warunków pracy?
Problemy związane z potrzebą zaadaptowania się do domowego modelu pracy, produktywnością, uczeniem się i potrzebami psychicznymi w pracy na odległość okazały się o wiele bardziej złożone niż problemy technologiczne. Nad ich rozwiązaniem, zarówno na szczeblu pracownika, jak i menadżera i CEO, pracujemy cały czas.
Dopiero najbliższe lata pozwolą zbadać, jakie rozwiązania sprawdzają się w pracy zdalnej najlepiej i zaprojektować bardziej przyjazne środowisko pracy online.
Dlaczego wszyscy chcą pracować zdalnie?
Garść statystyk: patrząc globalnie, 16% firm działa w pełni zdalnie (raport Owl Labs 2021), 75% ankietowanych, pracujących w 80 różnych państwach świata, uważa, że elastyczność miejsca i czasu pracy jest dziś standardem (raport IWG), a 9 na 10 pracowników zdalnych w USA nadal chce pracować w takim modelu lub hybrydowo.
Jak jest w Polsce? Ponad połowa młodych pracowników woli pracować w domu niż w biurze, a brak opcji home office jest nie do zaakceptowania dla co dziesiątej osoby. Jeśli dojazd do firmy miałby być czasochłonny, co piąty dwudziestolatek zastanawiałby się nad przyjęciem oferty pracy, jeśli zakładałaby pracę wyłącznie na miejscu (raport: Młodzi na rynku pracy 2022).
Nic dziwnego – praca zdalna wydaje się być ideałem! Nie tracisz czasu, kasy i nerwów na dojazd, możesz pracować z dowolnego miejsca na ziemi, w tym siedząc na swojej wygodnej kanapie, przy ulubionej muzie i w wygodnym dresie. W przerwie możesz wyskoczyć na spacer z psem, przyrządzić obiad lub umówić się na szybki lunch ze znajomym.
Pracując zdalnie masz większą kontrolę nad czasem i teoretycznie możesz wprowadzić lepszy balans między życiem a pracą. De facto nie chodzisz do pracy – to pracę wplatasz w swój dzień! 😉
Praca w domu ma wiele zalet, a dla wielu jest efektywniejsza od tej w biurze. Nie brakuje jednak osób, które źle znoszą długie godziny samotnie spędzane nad laptopem, i tych, którzy tęsknią za klarowną granicą między życiem prywatnym a zawodowym, wyznaczoną ścianami budynku firmy.
Zdrowie psychiczne a praca zdalna
Praca zdalna wymaga wielu specyficznych umiejętności: samodyscypliny, organizacji i doskonałego zarządzania czasem, umiejętności wyznaczania celów i właściwego nadawania priorytetów, a także dbania o granice między pracą a życiem osobistym.
W wirtualnym środowisku pracy większym wyzwaniem niż stacjonarnie mogą okazać się też dobra komunikacja i budowanie relacji z innymi członkami zespołu. Jeśli w tradycyjnym modelu pracy nie są to Twoje mocne strony, home office może pogłębiać te słabości.
Niewychodzenie z domu, te same cztery ściany przez kilkanaście godzin dziennie, presja związana z nawarstwiającymi się zadaniami i prokrastynowaniem oraz brak kontaktu z ludźmi sprzyjają negatywnemu samopoczuciu, utracie energii i wiary w siebie, a w końcu mogą doprowadzić do wypalenia zawodowego, a nawet depresji.
Dodajmy do tego specyfikę branży IT: blisko co drugi pracownik branży tech uważa, że pracuje w zawodzie bardziej narażonym na wypalenie zawodowe, w porównaniu do innych zawodów (raport Bitnoise i HearMe: Dwie strony medalu. Dynamiczna branża IT a zdrowie psychiczne 2023).
Z tego powodu praca w 100% zdalna wymaga nie tylko wypracowania konkretnych umiejętności miękkich, ale i większej dbałości o swój dobrostan psychiczny i relacje.
W domu zawsze najlepiej?
W firmie mamy przygotowane miejsce pracy – zawsze odkurzone i zachęcające, by do niego zasiąść. Nic nie odciąga naszej uwagi (no dobra, są koledzy i koleżanki, ale jednak wszyscy w biurze mają ten sam cel i jakieś zadania do wykonania!).
Jest względny spokój, ergonomiczny fotel i biurko na odpowiedniej wysokości, sprzyjające długiej pracy przy monitorze oświetlenie, szybki, niezawodny Internet i, nieoceniona w upały, klimatyzacja! Jeśli mamy jakiekolwiek problemy techniczne, nad rozwiązaniem już pracują koledzy z działu wsparcia.
A jak to jest na home office? Biurkiem staje się (do)wolna powierzchnia płaska – kuchenny blat, stolik przy kanapie, podłoga lub własne kolana. Każdy problem z Internetem wymaga szukania kawiarni z wolnym stolikiem i szybkim łączem lub jechania do biura, wkurza nas niewygodne krzesło, sąsiad, który robi remont, niepozmywane naczynia i ten irytujący kolega z biurka obok (zaraz, to Twój partner!).
Jeśli próbujesz pracować tak przez osiem godzin dziennie, codziennie, nic dziwnego, że często robisz sobie przerwy.
Po pewnym czasie pracy zdalnej orientujesz się też, że fajnie byłoby mieć biurko do pracy, kanapę do odpoczynku, kuchnię do gotowania, a dywan do chodzenia po nim, a nie przeskakiwania między laptopem, myszką i słuchawkami. Szukasz więc odpowiedniego stolika i krzesła na Olx i próbujesz wcisnąć je na swój metraż, nie zawsze z dobrym skutkiem.
Nie każdy ma warunki do pracy zdalnej. Czasem lepiej, produktywniej i bardziej komfortowo będzie po prostu jeździeć do biura.
Produktywność
Nie ma co ukrywać: utrzymywanie wysokiej motywacji pracując zdalnie jest trudniejsze. W domu łatwo prokrastynować, nie mówiąc już o tym, że nie mamy nad głową nikogo, kto mógłby wpływać na nasze zaangażowanie.
Łatwo dać się skusić pokusie rozpoczynania pracy godzinę później lub ucinania sobie drzemki podczas niewymagających naszej aktywności callów – w końcu kto się dowie! 😉 Ale wiesz jak to jest – raz pośpisz godzinkę dłużej, następnego dnia znowu i ani się obejrzysz, stanie się to Twoim rytuałem!
Praca zdalna wymaga najwyższego stopnia samodyscypliny. Trzeba samemu organizować sobie czas pracy, samemu wyznaczać przerwy i samemu zaganiać się po przerwie z powrotem do zadań. I dbać o to, by pojawić się w pracy o czasie, być produktywnym w trakcie i zamknąć laptop o odpowiedniej porze. Nawet, jeśli nikt tego nie sprawdza.
Ważna są też proaktywność i samodzielność w wykonywaniu obowiązków – powinieneś przejmować inicjatywę, szukać rozwiązań, ale też jasno i w porę komunikować, jeśli któreś zadanie wymaga zaangażowania innej osoby.
Oczekiwania w stosunku do produktywności, proaktywności i komunikatywności pracowników zdalnych są obecnie dużo wyższe niż na początku ery home office.
Jeśli dodać do tego rozpraszające środowisko pracy (domowe zadania, brak miejsca wydzielonego tylko do pracy, niejasne granice między życiem prywatnym a zawodowym) okazuje się, że koncentracja na obowiązkach jest niczym… mission impossible.
Co drugi programista często lub bardzo często doświadcza problemów z koncentracją w czasie pracy – wynika z raportu Bitnoise i HearMe: Dwie strony medalu. Dynamiczna branża IT a zdrowie psychiczne 2023.
Jeśli zmagasz się ze spadkiem motywacji lub problemami z koncentracją, rozwiązaniem może być praca hybrydowa – regularne pojawianie się w biurze pozwala podtrzymywać dobre nawyki i pomaga wypracować działający plan dnia.
Rozwój zawodowy na home office
Czy da się rozwijać zawodowo na home office? Jasne! Ale jeśli dopiero zaczynasz karierę, praca stacjonarna lub hybrydowa może być skuteczniejszym sposobem. W biurze masz bezpośredni kontakt z współpracownikami i przełożonym, a dzięki temu łatwiej będzie Ci poznać zawodowe know-how i poczuć się częścią zespołu.
Jeśli masz jakąś wątpliwość, ile czasu zajmie Ci zapytanie kolegi z biurka obok? A teraz wyobraź sobie to samo zadanie w przypadku pracy zdalnej… mail i czekanie na odpowiedź? Call? Po którymś razie nie chcesz uruchamiać całej tej procedury! I po prostu rozwijasz się wolniej.
W drugą stronę może być podobnie – pracując zdalnie możesz nieintencjonalnie nie być wdzwaniany na część spotkań zespołu, które mają wpływ na Twoją pracę.
W końcu możesz mieć wrażenie, że stoisz z boku – chcąc nie chcąc mniej zżywasz się ze stacjonarną częścią zespołu – nie tylko oni Cię nie znają, Ty też jesteś mniej związany z firmą.
A jeśli o rozwoju zawodowym mowa, słabszy kontakt z przełożonym i pozostałymi członkami zespołu może wpłynąć negatywnie na Twoje możliwości awansu. Choć nie powinno tak być, praca stacjonarna może być łatwiejsza do zauważenia i docenienia, a pracownicy stacjonarni mogą być postrzegani jako bardziej zaangażowani od tych pracujących zdalnie.
Na koniec jeszcze jeden aspekt: praca w domu, w znanych warunkach, to zamknięcie się w tym, co już znasz – nie rozwija tak, jak wychodzenie ze swojej strefy komfortu. Trzymając się home office możesz wolniej zdobywać nowe umiejętności i kompetencje miękkie, a przez to spowalniać swój rozwój!
Samotność i poczucie izolacji
59% pracowników hybrydowych i 56% zdalnych ma mniej znajomych w pracy, od czasu przejścia na pracę hybrydową lub zdalną – wynika z raportu Microsoft, Work Trend Index: Annual Report, 2022.
Kontakt online to nie to samo, co spotkanie się na żywo – nie zastępuje rozmowy twarzą w twarz i w dużo mniejszym stopniu sprzyja budowaniu trwałych relacji. Rozmowy przy ekspresie do kawy nie da się zastąpić nawet setką maili (z resztą kto miałby czas na tyle pisania!), a wspólnego lunchu – wideokonferencją.
Praca stacjonarna to możliwość cennych interakcji z innymi członkami zespołu ludźmi i szansa na zbudowanie pozytywnych, trwałych relacji, nie tylko zawodowych, ale przede wszystkim osobistych.
55% pracowników hybrydowych i 50% pracowników zdalnych czuje się obecnie bardziej samotnych w pracy niż przed przejściem na system hybrydowy lub zdalny (raport Microsoft, Work Trend Index: Annual Report, 2022).
Praca zdalna może prowadzić do izolacji i poczucia samotności, zwłaszcza jeśli mieszkasz sam, a po pracy również nie jesteś duszą towarzystwa. Bez codziennych interakcji z innymi pracownikami może brakować Ci poczucia przynależności do zespołu, to z kolei może wpłynąć na motywację, produktywność i satysfakcję z pracy, a finalnie, jak już wiesz, doprowadzić do wypalenia zawodowego i/lub depresji.
Samotność w pracy powoduje problemy zdrowotne, spadek wydajności, rotację pracowników i wypalenie zawodowe (Microsoft Work Trend Index 2022. Trendy, nastroje i relacje w różnych modelach pracy – zdalnym, hybrydowym oraz w biurze).
Jeśli czujesz, że brakuje Ci relacji z ludźmi, ale jednocześnie cenisz sobie komfort pracy z domu i nie chcesz z niego rezygnować, hybrydowy model pracy jest dla Ciebie! Podczas dni stacjonarnych będziesz mieć okazję spotkać się z ludźmi, nawiązać kontakty i rozwijać relacje, a w dniach pracy zdalnej skupisz się na pracy w domowym zaciszu. Win-win! 😉
Work-life balance
Może się wydawać, że lepszy balans między życiem a pracą zachowasz na home office, ale stanie się to prawdą dopiero, kiedy wypracujesz działające u Ciebie sposoby na organizację pracy!
Co prawda w pracy zdalnej nie musisz martwić się czasem poświęcanym na dojazd lub wyprasowanie stylówki, ale to praca stacjonarna pozwala na większą kontrolę nad godzinami pracy.
Kiedy jesteś w biurze, jesteś w pracy – proste. Pracując z domu możesz natomiast zacząć traktować godziny officowe coraz elastyczniej i bach, granice się zacierają.
W domu w godzinach pracy zrobisz pranie, więc popracujesz pół godziny dłużej, następnego dnia wstaniesz trochę później i zostaniesz dodatkową godzinę nad laptopem, aż w końcu zorientujesz się, że Twój dzień składa się z przeplatających się segmentów życia domowego i obowiązków zawodowych, a przez to w pracy jesteś nie osiem, a kilkanaście godzin.
Widok biurka może powodować też, że nawet po zamknięciu laptopa ciągle myślisz o obowiązkach, a jeśli nie masz wydzielonego miejsca do pracy, mentalne wyjście z roboty może być jeszcze trudniejsze.
No i jeszcze ta kusząca możliwość, by usiąść do komputera wieczorem i odhaczyć kilka obowiązków z kolejnego dnia!
Ponad 38% osób pracujących w IT często lub bardzo często czuje się wykończona po skończonym dniu pracy (raport Bitnoise i HearMe: Dwie strony medalu. Dynamiczna branża IT a zdrowie psychiczne 2023). Nie utrudniaj sobie życia zawodowego jeszcze bardziej!
Jeśli masz tendencję do perfekcjonizmu, ciągłego poprawiania lub bycia na wiecznym stand-by’u, przemyśl, czy praca w domu jest dla Ciebie. W końcu nie chodzi o to, by pracować więcej, a mądrzej – nie osiągniesz tego bez dobrego work-life balance.
Jaki model pracy wybierzesz?
Praca zdalna w większości firm jest opcją i możesz samodzielnie podjąć decyzję, jaki model, zdalny, stacjonarny czy hybrydowy, najbardziej Ci odpowiada!
Ponad połowa pracowników zdalnych przyznaje, że najbardziej preferowanym przez nich modelem pracy jest ten hybrydowy (raport Gallup 2021) – przetestuj i sprawdź, czy ten system sprawdzi się i w Twoim przypadku!
Zachęcamy do podjęcia decyzji nie tylko w oparciu o to, co najbardziej komfortowe, ale przede wszystkim co długofalowo najbardziej Ci się przysłuży. 🙂
Podobne
Umiejętności miękkie VS umiejętności twarde
Niezbędnik pracownika: narzędzia, które warto znać
Jakie certyfikaty warto mieć na start kariery?
Chcesz być wyjątkowy? Rozwijaj te umiejętności kreatywne!
Wzbogać swoje CV o wartościowe kursy online!
Te umiejętności wyróżniają kandydatów na rynku pracy!
Najbardziej poszukiwane umiejętności miękkie przez pracodawców!
Najważniejsze umiejętności twarde na rynku pracy
